Bu tür konferanslar tam olarak en popüler olanı değildir. Sonsuzluk gibi gelen bir süre boyunca orada meslektaşlarınızla sanal olarak veya şahsen oturuyorsunuz. Beyin fırtınası yapılması çağrılır. Odada “Yaratıcı ol!” zorunluluğu var. Umutsuzca parlak fikirler arıyoruz. Gerilim artar. Ve bazen işe yarıyor. Dayanılmaz hale gelmeden önce kendini boşaltır ve ilham çakmalarını tetikler.
Ancak çoğu zaman işe yaramıyor. İlham çakmalarının özelliklerinden biri de, çağrılmadıklarında, en ufak bir şekilde beklenmediğinde ortaya çıkma eğiliminde olmalarıdır.
Bunu kim bilmiyor? Bir anda karşımıza heyecan verici yeni bir düşünce çıkıyor. Tam tersine, beyin yaratıcı güçleri serbest bırakma baskısı altında değildi. Bekleme modundaydı. Otomatizm kontrollü davranış. Yüzbinlerce kez yaptığını yaptın. İnsanlar duş aldı, çay demledi, çiçekleri suladı, koşu yaptı. Ya da bunu bile yapmadın, sadece kanepede oturup hayal kurmaya başladın, sıkılmaya başladın.
Yeni girdilerle neredeyse hiç meydan okumayan beyin, halihazırda orada olana takılıp kaldı, bilinçsizce bazı şeyleri aldı, görünüşte unutulmuş olan şeyleri birleştirdi ve şakacı bir şekilde yeni bağlantılar yarattı. Yardım edilemezdi. Hiçbir şey yapmamak mümkün değil. Veya Spektrum bilim dergisindeki bir makalenin belirttiği gibi: “Ya ilişki kurar ya da ölür.”
Reklam | Okumaya devam etmek için kaydırın
Beyin bir kas gibi çalıştırılabilir
Ulm Üniversitesi Moleküler Psikoloji Profesörü Christian Montag, beyni eğitilebilen ve şaşırtıcı sayıda kullanım için kullanılabilen bir kasla karşılaştırıyor. Resmin içinde kalarak şunu da söyleyebiliriz: Gergin bir kas, büyük bir düşünce sıçraması yapmanızı sağlamaz. Daha rahat bir durum. Can sıkıntısının olduğu yerde eğlence asla uzakta değildir. Ya da filozof Friedrich Nietzsche’nin “Mutlu Bilim”de belirttiği gibi: “Sabır ve uzun bekleyiş, mutlu yolculuktan ve neşeli rüzgârlardan önce gelen ruhun nahoş sakinlikleridir.”
Yanlış anlaşılma olmasın diye: York Üniversitesi’nde klinik psikoloji profesörü John Eastwood’un, tatmin edici olmayan bir aktivite yaparken duyulan hoş olmayan bir duygu ve tatmin edici bir aktiviteye duyulan özlem olarak tanımladığı türden bir can sıkıntısından bahsetmiyoruz. Okulda sıkıcı bir dersten kaçamayan ya da varoluşunu güvence altına almak için süpermarket kasasında monoton işler yapmak zorunda kalan herkes donuk bir ilgisizliğe kapılabilir. Yaratıcı yüksekliklere çıkmayacak.
Kabullenmeyle el ele giden can sıkıntısının bir nimeti vardır: boşluk olarak değil, henüz bilinmeyen bir fayda alanı olarak algılanan bir aylaklık. Tasmasından kurtulan düşünceler ortaya çıkıyor ve mucizevi bir şekilde yeniden bir araya geliyor. Öyle ki insan, şimdiki zamanda bu kadar amaçsızca kalarak “varoluşun özünü” bile hissedebilir.
Varoluşçu filozof Martin Heidegger de bu görüşteydi. Birkaç on yıl önce Nietzsche benzer varoluşsal önemi can sıkıntısına atfetmişti. Kendini tanıma yolunda ilerlemek için buna katlanmayı tavsiye etti: “Kendilerini can sıkıntısına karşı tamamen barikat kuranlar, aynı zamanda kendilerine karşı da barikat kurarlar.”
Sanatçıların bir stüdyonun, bir çatı katı odasının veya bir bahçe kulübesinin inzivasına sığınmasının iyi bir nedeni var: kişinin kendisiyle buluşabileceği ve içsel zenginliğiyle gelişebileceği yerler. Çocuk kitabı yazarı Astrid Lindgren geride olağanüstü bir eser bıraktıysa, bu aynı zamanda aylaklık zamanlarını kabul etmesinden de kaynaklanmaktadır. Günlüklerinden birinde “Ve sonra oturup ileriye bakmak için zamanınız olması gerekiyor” diye not etti.
Bugünlerde oturup ileriye bakmak için hiçbir fırsat sıkıntısı yok. İş dünyası değişiyor. Nitelikli işçi eksikliği ve evden ofis kültürü, özellikle zihinsel çalışma ve yaratıcılık gerektiren mesleklerde dengeyi çalışanların lehine değiştirdi. İş-yaşam dengesi yeniden ayarlanıyor. Daha az iş, daha fazla yaşam olmalı, başka bir deyişle: daha özgürce kullanılabilir zaman ve dolayısıyla daha fazla bağlantıdan kopma, boşta durmaya izin verme, hiçbir şey yapmama fırsatları olmalı. Ancak bu, yaygın olarak kullanıldığı anlamına gelmiyor.
Bilgi akışına kapılma eğilimi
Çoğu zaman durum tam tersidir. Akıllı telefonların, tabletlerin ve bilgisayarların kapakları sonuna kadar açık. Eski çalışma süresi gerekliliklerinden ve devam zorunluluğundan kurtulanlar, bir sonraki anda genellikle güncelliğini yitirmiş yeni bilgilerle dolup taşıyor: işte 100 saniyede “Tagesschau”, şurada 180 karakterlik bir tweet, şurada üç dakikalık TikTok. 1970 yılında üst düzey yöneticilerin her yıl yaklaşık 1.000 parça bilgiyi işlemesi gerekiyordu, ancak bugün 30.000 civarında bilgi işlemek zorundalar. Yeni uyaranlara tepki vermekten kendini alamayan beyin, sürekli strese düşer. Sürekli yeni şeylerin yerini daha da yenilerinin aldığı bu ortamda can sıkıntısının hiç şansı yok.
Bilgiyi kontrol altına almak yerine, bu yoğun bilgi akışına kapılıp gitme ve geçici olarak ondan uzaklaşma eğilimi tesadüf değildir. Mannheim Üniversitesi’nde medya psikolojisi profesörü Peter Vorderer’in ifadesiyle, “iletişimin hemen gerçekleşmesi gerektiği” için iş dünyası da değişti. Bir e-postayı birkaç gün sonra yanıtlamak eskiden sorun değildi. Bunu bugün yaparsanız, başka bir kanalda mesajın ulaşıp ulaşmadığı sorusu ortaya çıkacaktır.
Buna, özellikle gençler arasında, çevrimdışıyken önemli şeyleri kaçırma, geride kalma, geride kalma korkusu da ekleniyor. Instagram ve Snapchat operatörleri bundan yararlanıyor. Kısa bir süre sonra kendiliğinden silinen fotoğraf veya Haberları yayınlama fırsatı sunarak bu fırsatı kaçırma korkusunu daha da artırıyorlar (Fomo). Mesaj, “Eğer buna bağlı kalmazsanız, hemen izlemezseniz kesinlikle kaçırmışsınızdır”.
Georgetown Üniversitesi’nde bilgisayar bilimi profesörü olan Cal Newport, sabit çalışma saatlerinden büyük ölçüde kurtulan ve ofise gelmek zorunda kalanların yalnızca kendilerini büyüyen bilgi seline maruz bırakmakla kalmayıp, aynı zamanda bu bilgi akışının daha da büyümesine izin verdiklerini keşfetti. enflasyonist e-postalar ve gönderiler. Newport, sınır dışı edilme çılgınlığını, çalışan göçebelerin fiziksel varlık eksikliği nedeniyle fark edilmeme korkusuna bağlıyor. Adını vermek istemeyen bir banka müdürü de bunu doğruluyor: Gönderilen şeyin çoğunlukla sadece bir mesajdan ibaret olduğunu söylüyor: Merhaba, buraya bakın, buradayım ve bir şeyler yapıyorum.
Newport’a göre herhangi bir yerden çalışma ve iletişim kurma özgürlüğü, üretkenlikte istenen artışı tetiklemedi. Daha önce bir karar gibi bir sonuç elde etmek için iki çağrı yeterliyken, bugün sayısız ara durum ileri geri raporlanıyor.
İş dünyasının dışında işler pek de iyi görünmüyor. Rölanti nadirdir. Felsefeci Walter Benjamin’in can sıkıntısını tanımladığı gibi, “deneyim yumurtasından çıkan rüya kuşu”, yuvaya bile yaklaşamadan kovulur.
Küçük konuşmaların sizin için iyi olduğu bilimsel olarak kanıtlandı
Boş zaman her zaman gerçekten boş zaman değildir. Sıkı programlanmış bir günlük rutinde, farkındalık ve yavaşlama vaat eden bir yoga dersi bile belirli bir zaman ve yerde tamamlanacak bir programa dönüşebilir. Konu sizi hiçbir şey yapmamaya itebilecek tatillere gelince, turizm endüstrisi bunun olmasını önlemek için elinden gelen her şeyi yapıyor. İster fitness antrenmanı, ileri seviye antrenman etkinlikleri, ister sadece eğlence olsun: can sıkıntısına son vermeyi vaat eden her şey mevcut.
Günlük yaşamda karşılaştığımız yabancılarla yaptığımız gündelik konuşmalar bile bir kenara atılma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Astrid Lindgren’in en sevdiği oturma ve önünüze bakma şekli gibi, amaçtan yoksun ve potansiyel olarak sıkıcıdır. Tabii ki, önemsiz şeyler hakkındaki birçok konuşma kısa sürede beklenmedik bir hal alır. İşte o zaman konuşmacıların birbirlerini tanımadıkları, aynı zamanda farklı hayal dünyalarında hareket ettikleri de ortaya çıkıyor. Örtüşme yeni perspektifler açar. Sıkıcı başlayan şey ilginç hale gelir. Daha farkına bile varmadan kendinizi yeni bir entelektüel alanda buluyorsunuz.
Peki tanımadığı insanlarla başka kim konuşuyor? Dijital sürekli ses, büyük ölçüde sohbetin yerini aldı. Otobüste veya tramvayda, süpermarket kasasındaki kuyrukta veya doktorun bekleme odasında: sessizlik hakimdir. Bunu bozan herkes, dijitale odaklanan ve hatta belki de kulaklıklarla izole edilen bir topluluğu bozan biri olarak görülüyor.
Küçük konuşmaların sizin için iyi olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Chicago Üniversitesi ve Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan araştırmalar, otobüs, tren veya takside yabancılarla konuşanların yolculuktan sessizce seyahat edenlere göre daha fazla keyif aldıklarını gösteriyor. Sessiz olanlar kesinlikle bağlayıcı olmayan şakalaşmanın iyi olduğundan ve teşvik edici bir konuşmanın başlangıcı olabileceğinden şüpheleniyorlar. Katılmıyorlarsa, bunun nedeni genellikle farklı düşünen, alışverişin yorucu olabileceği ve çatışmaya yol açabileceği insanlarla temasa geçmekten korktukları içindir. Kendi dijital balonunun içinde kalan herkes bundan korunacaktır.
Küçük konuşmaların olmamasının yarattığı rahatsızlık, bir Fransız şirketine iş fikri bulma konusunda ilham verdi. Araç paylaşım platformu Blablacar, müşterilere amaçlanan varış noktasına yolculuk yapmanın yanı sıra öngörülemeyen falan vaat ediyor.
Bu, düzenlenen araba gezilerinde sessizlik ve can sıkıntısının olmadığı anlamına gelmez. Şirket tarafından yayınlanan bir araştırmaya göre, er ya da geç dikkat dağıtıcı hale geliyor ve yıkıcı olmasa da yeni fikirlerin ortaya çıkmasına neden oluyor. Yol arkadaşlarının yüzde 51’i yolculuk sırasında “bir şey hakkında fikirlerini değiştirdiklerini” iddia ediyor.
Ancak çoğu zaman işe yaramıyor. İlham çakmalarının özelliklerinden biri de, çağrılmadıklarında, en ufak bir şekilde beklenmediğinde ortaya çıkma eğiliminde olmalarıdır.
Bunu kim bilmiyor? Bir anda karşımıza heyecan verici yeni bir düşünce çıkıyor. Tam tersine, beyin yaratıcı güçleri serbest bırakma baskısı altında değildi. Bekleme modundaydı. Otomatizm kontrollü davranış. Yüzbinlerce kez yaptığını yaptın. İnsanlar duş aldı, çay demledi, çiçekleri suladı, koşu yaptı. Ya da bunu bile yapmadın, sadece kanepede oturup hayal kurmaya başladın, sıkılmaya başladın.
Yeni girdilerle neredeyse hiç meydan okumayan beyin, halihazırda orada olana takılıp kaldı, bilinçsizce bazı şeyleri aldı, görünüşte unutulmuş olan şeyleri birleştirdi ve şakacı bir şekilde yeni bağlantılar yarattı. Yardım edilemezdi. Hiçbir şey yapmamak mümkün değil. Veya Spektrum bilim dergisindeki bir makalenin belirttiği gibi: “Ya ilişki kurar ya da ölür.”
Reklam | Okumaya devam etmek için kaydırın
Beyin bir kas gibi çalıştırılabilir
Ulm Üniversitesi Moleküler Psikoloji Profesörü Christian Montag, beyni eğitilebilen ve şaşırtıcı sayıda kullanım için kullanılabilen bir kasla karşılaştırıyor. Resmin içinde kalarak şunu da söyleyebiliriz: Gergin bir kas, büyük bir düşünce sıçraması yapmanızı sağlamaz. Daha rahat bir durum. Can sıkıntısının olduğu yerde eğlence asla uzakta değildir. Ya da filozof Friedrich Nietzsche’nin “Mutlu Bilim”de belirttiği gibi: “Sabır ve uzun bekleyiş, mutlu yolculuktan ve neşeli rüzgârlardan önce gelen ruhun nahoş sakinlikleridir.”
Yanlış anlaşılma olmasın diye: York Üniversitesi’nde klinik psikoloji profesörü John Eastwood’un, tatmin edici olmayan bir aktivite yaparken duyulan hoş olmayan bir duygu ve tatmin edici bir aktiviteye duyulan özlem olarak tanımladığı türden bir can sıkıntısından bahsetmiyoruz. Okulda sıkıcı bir dersten kaçamayan ya da varoluşunu güvence altına almak için süpermarket kasasında monoton işler yapmak zorunda kalan herkes donuk bir ilgisizliğe kapılabilir. Yaratıcı yüksekliklere çıkmayacak.
Kabullenmeyle el ele giden can sıkıntısının bir nimeti vardır: boşluk olarak değil, henüz bilinmeyen bir fayda alanı olarak algılanan bir aylaklık. Tasmasından kurtulan düşünceler ortaya çıkıyor ve mucizevi bir şekilde yeniden bir araya geliyor. Öyle ki insan, şimdiki zamanda bu kadar amaçsızca kalarak “varoluşun özünü” bile hissedebilir.
Varoluşçu filozof Martin Heidegger de bu görüşteydi. Birkaç on yıl önce Nietzsche benzer varoluşsal önemi can sıkıntısına atfetmişti. Kendini tanıma yolunda ilerlemek için buna katlanmayı tavsiye etti: “Kendilerini can sıkıntısına karşı tamamen barikat kuranlar, aynı zamanda kendilerine karşı da barikat kurarlar.”
Sanatçıların bir stüdyonun, bir çatı katı odasının veya bir bahçe kulübesinin inzivasına sığınmasının iyi bir nedeni var: kişinin kendisiyle buluşabileceği ve içsel zenginliğiyle gelişebileceği yerler. Çocuk kitabı yazarı Astrid Lindgren geride olağanüstü bir eser bıraktıysa, bu aynı zamanda aylaklık zamanlarını kabul etmesinden de kaynaklanmaktadır. Günlüklerinden birinde “Ve sonra oturup ileriye bakmak için zamanınız olması gerekiyor” diye not etti.
Bugünlerde oturup ileriye bakmak için hiçbir fırsat sıkıntısı yok. İş dünyası değişiyor. Nitelikli işçi eksikliği ve evden ofis kültürü, özellikle zihinsel çalışma ve yaratıcılık gerektiren mesleklerde dengeyi çalışanların lehine değiştirdi. İş-yaşam dengesi yeniden ayarlanıyor. Daha az iş, daha fazla yaşam olmalı, başka bir deyişle: daha özgürce kullanılabilir zaman ve dolayısıyla daha fazla bağlantıdan kopma, boşta durmaya izin verme, hiçbir şey yapmama fırsatları olmalı. Ancak bu, yaygın olarak kullanıldığı anlamına gelmiyor.
Bilgi akışına kapılma eğilimi
Çoğu zaman durum tam tersidir. Akıllı telefonların, tabletlerin ve bilgisayarların kapakları sonuna kadar açık. Eski çalışma süresi gerekliliklerinden ve devam zorunluluğundan kurtulanlar, bir sonraki anda genellikle güncelliğini yitirmiş yeni bilgilerle dolup taşıyor: işte 100 saniyede “Tagesschau”, şurada 180 karakterlik bir tweet, şurada üç dakikalık TikTok. 1970 yılında üst düzey yöneticilerin her yıl yaklaşık 1.000 parça bilgiyi işlemesi gerekiyordu, ancak bugün 30.000 civarında bilgi işlemek zorundalar. Yeni uyaranlara tepki vermekten kendini alamayan beyin, sürekli strese düşer. Sürekli yeni şeylerin yerini daha da yenilerinin aldığı bu ortamda can sıkıntısının hiç şansı yok.
Bilgiyi kontrol altına almak yerine, bu yoğun bilgi akışına kapılıp gitme ve geçici olarak ondan uzaklaşma eğilimi tesadüf değildir. Mannheim Üniversitesi’nde medya psikolojisi profesörü Peter Vorderer’in ifadesiyle, “iletişimin hemen gerçekleşmesi gerektiği” için iş dünyası da değişti. Bir e-postayı birkaç gün sonra yanıtlamak eskiden sorun değildi. Bunu bugün yaparsanız, başka bir kanalda mesajın ulaşıp ulaşmadığı sorusu ortaya çıkacaktır.
Buna, özellikle gençler arasında, çevrimdışıyken önemli şeyleri kaçırma, geride kalma, geride kalma korkusu da ekleniyor. Instagram ve Snapchat operatörleri bundan yararlanıyor. Kısa bir süre sonra kendiliğinden silinen fotoğraf veya Haberları yayınlama fırsatı sunarak bu fırsatı kaçırma korkusunu daha da artırıyorlar (Fomo). Mesaj, “Eğer buna bağlı kalmazsanız, hemen izlemezseniz kesinlikle kaçırmışsınızdır”.
Georgetown Üniversitesi’nde bilgisayar bilimi profesörü olan Cal Newport, sabit çalışma saatlerinden büyük ölçüde kurtulan ve ofise gelmek zorunda kalanların yalnızca kendilerini büyüyen bilgi seline maruz bırakmakla kalmayıp, aynı zamanda bu bilgi akışının daha da büyümesine izin verdiklerini keşfetti. enflasyonist e-postalar ve gönderiler. Newport, sınır dışı edilme çılgınlığını, çalışan göçebelerin fiziksel varlık eksikliği nedeniyle fark edilmeme korkusuna bağlıyor. Adını vermek istemeyen bir banka müdürü de bunu doğruluyor: Gönderilen şeyin çoğunlukla sadece bir mesajdan ibaret olduğunu söylüyor: Merhaba, buraya bakın, buradayım ve bir şeyler yapıyorum.
Newport’a göre herhangi bir yerden çalışma ve iletişim kurma özgürlüğü, üretkenlikte istenen artışı tetiklemedi. Daha önce bir karar gibi bir sonuç elde etmek için iki çağrı yeterliyken, bugün sayısız ara durum ileri geri raporlanıyor.
İş dünyasının dışında işler pek de iyi görünmüyor. Rölanti nadirdir. Felsefeci Walter Benjamin’in can sıkıntısını tanımladığı gibi, “deneyim yumurtasından çıkan rüya kuşu”, yuvaya bile yaklaşamadan kovulur.
Küçük konuşmaların sizin için iyi olduğu bilimsel olarak kanıtlandı
Boş zaman her zaman gerçekten boş zaman değildir. Sıkı programlanmış bir günlük rutinde, farkındalık ve yavaşlama vaat eden bir yoga dersi bile belirli bir zaman ve yerde tamamlanacak bir programa dönüşebilir. Konu sizi hiçbir şey yapmamaya itebilecek tatillere gelince, turizm endüstrisi bunun olmasını önlemek için elinden gelen her şeyi yapıyor. İster fitness antrenmanı, ileri seviye antrenman etkinlikleri, ister sadece eğlence olsun: can sıkıntısına son vermeyi vaat eden her şey mevcut.
Günlük yaşamda karşılaştığımız yabancılarla yaptığımız gündelik konuşmalar bile bir kenara atılma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Astrid Lindgren’in en sevdiği oturma ve önünüze bakma şekli gibi, amaçtan yoksun ve potansiyel olarak sıkıcıdır. Tabii ki, önemsiz şeyler hakkındaki birçok konuşma kısa sürede beklenmedik bir hal alır. İşte o zaman konuşmacıların birbirlerini tanımadıkları, aynı zamanda farklı hayal dünyalarında hareket ettikleri de ortaya çıkıyor. Örtüşme yeni perspektifler açar. Sıkıcı başlayan şey ilginç hale gelir. Daha farkına bile varmadan kendinizi yeni bir entelektüel alanda buluyorsunuz.
Peki tanımadığı insanlarla başka kim konuşuyor? Dijital sürekli ses, büyük ölçüde sohbetin yerini aldı. Otobüste veya tramvayda, süpermarket kasasındaki kuyrukta veya doktorun bekleme odasında: sessizlik hakimdir. Bunu bozan herkes, dijitale odaklanan ve hatta belki de kulaklıklarla izole edilen bir topluluğu bozan biri olarak görülüyor.
Küçük konuşmaların sizin için iyi olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Chicago Üniversitesi ve Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan araştırmalar, otobüs, tren veya takside yabancılarla konuşanların yolculuktan sessizce seyahat edenlere göre daha fazla keyif aldıklarını gösteriyor. Sessiz olanlar kesinlikle bağlayıcı olmayan şakalaşmanın iyi olduğundan ve teşvik edici bir konuşmanın başlangıcı olabileceğinden şüpheleniyorlar. Katılmıyorlarsa, bunun nedeni genellikle farklı düşünen, alışverişin yorucu olabileceği ve çatışmaya yol açabileceği insanlarla temasa geçmekten korktukları içindir. Kendi dijital balonunun içinde kalan herkes bundan korunacaktır.
Küçük konuşmaların olmamasının yarattığı rahatsızlık, bir Fransız şirketine iş fikri bulma konusunda ilham verdi. Araç paylaşım platformu Blablacar, müşterilere amaçlanan varış noktasına yolculuk yapmanın yanı sıra öngörülemeyen falan vaat ediyor.
Bu, düzenlenen araba gezilerinde sessizlik ve can sıkıntısının olmadığı anlamına gelmez. Şirket tarafından yayınlanan bir araştırmaya göre, er ya da geç dikkat dağıtıcı hale geliyor ve yıkıcı olmasa da yeni fikirlerin ortaya çıkmasına neden oluyor. Yol arkadaşlarının yüzde 51’i yolculuk sırasında “bir şey hakkında fikirlerini değiştirdiklerini” iddia ediyor.